- Γιατί έχει σημασία αν η σαλάτα δημιουργήθηκε τα αρχαία χρόνια, το 1821 ή την δεκαετία του 60;
- Δύσκολο να πιστέψω πως ο λόγος που όλα τα νοικοκυριά της Ελλάδα υιοθέτησαν και γευματίζουν σε αυτό το βαθμό τη σαλάτα (στην οποία έδωσαν το όνομα "χωριάτικη"!) είναι η επιθυμία τους να μη φανούν ανατολίτες. Το επιχείρημα είναι εξαιρετικά εσφαλμένο αφού οι χώρες της μέσης Ανατολής διαθέτουν κουζίνες πολύ γνωστές για τις σαλάτες τους (fattoush, tabbouleh κοκ)!
-“In Greece we never add vinegar. Why do people add vinegar? Tomato is quite sour,”
Θυμάμαι και τις δύο τις γιαγιάδες μου (η μία της πρώτης δεκαετίας του 20ου αιώνα και η άλλη της τρίτης) να προσθέτουν ξύδι στη σαλάτα. Η μία μάλιστα (η γηραιότερη) το αραίωνε με νερό πριν το προσθέσει.
1) Η εξήγηση για την ονομασία χωριάτικη δεν βγάζει νόημα. Πολύ πιο πιθανό είναι το ότι ονομάστηκε έτσι επειδή απλώς έμοιαζε(δανειζόταν την κεντρική ιδέα) από το φαΐ των εργατών στα χωράφια.
2) Το ελαιόλαδο δεν είναι παραδοσιακό υλικό σε όλη την χώρα. Η ταύτιση του με μια σαλάτα θα έπρεπε να βαράει περισσότερα καμπανάκια από την ντομάτα.
3) Το ξίδι είναι κοινό υλικό στην ελληνική κουζίνα. Όπως γενικά είναι οι ξινές σάλτσες-κυρίως με λεμόνι, όχι με ξίδι όμως. Ξίδι παραδοσιακά βάζουμε στις χειμερινές σαλάτες με μαρούλι και στις καλοκαιρινές με σκέτο αγγούρι.
Βασικά χωριάτικη στο δικό μου το μυαλό δεν είναι μια σαλάτα αλλά τύπος αυτής: καλοκαιρινά λαχανικά, μυρωδικά, κάποιο άσπρο τυρί και ψωμί. Γι'αυτό κι ο καθένας έχει την δική του εκδοχή της χωριάτικης.
"Το ελαιόλαδο δεν είναι παραδοσιακό υλικό σε όλη την χώρα"
Ναι αλλά η χωριάτικη θα μπορούσε να αποτελεί δημιουργία ανθρώπων περιοχής στην οποία το ελαιόλαδο είναι παραδοσιακό υλικό σε αφθονία.
Και για εμένα η χωριάτικη είναι η θερινή Ελληνική σαλάτα. Αποτελεί σύνθεση υλικών που οι κάτοικοι των χωριών διαθέτουν στο κήπο τους/νοικοκυριό τους το καλοκαίρι (παρεμπιπτόντως μια εκδοχή της που γνωρίζω και έχω φάει πολλές φορές στη παιδική μου ηλικία περιέχει και κομματάκια βραστού αυγού και ξίδι* - *ΩΧ μόλις τη βρήκα και στο ΝΕΤ! http://faghta-giagias.blogspot.com/2012/04/blog-post.html). Το μαρούλι δεν μπορεί να έχει θέση σε τέτοια σαλάτα.
"Δεν είμαι και σεφ όμως."
Οι σεφ δεν είναι ειδικοί στην έρευνα και από ότι μπορεί να δεις στο link του ακίνδυνου κάνουν λάθη (π.χ. γενικεύουν την προσωπική τους εμπειρία η οποία είναι χρήσιμη μόνο ως μέσο διάψευσης γενικευμένων ισχυρισμών).
Το δεν είμαι και σεφ όμως έχει λινκ στο ΒΗΜΑ Gourmet με συνταγή που περιλαμβάνει ξίδι. Πέρα από αυτό, δεν βλέπω τον λόγο να γίνει σοβαρή έρευνα για την χωριάτικη.
Η γαστρονομική μου απορία είναι άλλη: Αν η ντομάτα εισήχθη στις αρχές του 19ου αιώνα και πιάσαμε αρχές 20ου για να καθιερωθεί στην Ελλάδα, τι είδους σάλτσες είχαμε πιο πριν;
Στην Μεσόγειο ήταν συνηθισμένος ο γάρος, αλλά έχω την εντύπωση ότι η παραγωγή του εξασθένισε με την εισαγωγή της ντομάτας. Τι σάλτσες είχαμε στις αρχές του 19ου αιώνα στην Ελλάδα;
Σοβαρός λόγος να ερευνήσουμε πότε μπήκε η φέτα στην αγγουροντομάτα (τη χωριάτικη χωρίς φέτα δηλαδή) σαφώς και δεν υπάρχει. Για αυτό πραγματικά δεν βλέπω τι έχουν να προσφέρουν τα συγκεκριμένα άρθρα με τις ανακρίβειες τους και τον εσφαλμένο τρόπο προσέγγισης τους.
Ωραία πάντως η απορία σου. Χωρίς τις ντομάτες πως μαγείρευαν άραγε οι μεσογειακοί λαοί;
Πρόλαβα παπούδες και γιαγιάδες να τρώνε ντομάτα, τυρί, ελιές, ή κρεμμύδι με ψωμί στο χωράφι -το λεγόμενο προσφάι. Η σαλάτα της γιαγιάς ήταν η "αγγουροντομάτα" των εστιατορίων συν ό,τι διαθέσιμο υπήρχε, αλλά η φέτα ήταν πάντα σε δικό της πιατάκι. Ξύδι δεν έβαζε, το ρόλο του τον έπαιζε η πολύ αλμυρή φέτα που παρασκεύαζε η ίδια. Ξύδι έχει η παραλλαγή της χωριάτικης που θεωρούν σαν εθνική σαλάτα οι μακεδόνες (σκοπιανοί) πιθανόν επειδή το άσπρο τυρί τους είναι πιο ήπιο.
Εθνικη τους σαλατα θεωρουν τη χωριατικη και οι Βουλγαροι. Εχει τα χρωματα της σημαιας τους μου εχουν πει. Αντι για φετα, ενα δικο τους ασπρο τυρι. Οσο για το κοπιραιτ της ονομασιας "χωριατικη",
φανταζομαι οτι ανηκει σε καποιον ταβερνιαρη.
"Though the salad's name comes from the region called Shopluk, in fact, it was invented in the 1960s as part of a tourist promotion.[7] It is a product of early socialism in Bulgaria, the only survivor of five or six recipes. At the time, leading chefs from Balkanturist invented Dobrujan, Macedonian, Thracian and several other salads with similar names, which were associated with different ethnographical regions. It turns out that only the Shopska salad survived.[8] It was approved as a national culinary symbol during the 1970s and 1980s.[9]
https://en.wikipedia.org/wiki/Shopska_salad "
Οπτικά η Шопска салата δεν νομίζω πως θυμίζει τις δικές μας σαλάτες στις οποίες είναι δυνατό να κάνεις και παπάρες. Φαίνεται (δες wiki ) πως η Шопска είναι μια χωριάτικη/αγγουροντομάτα προσαρμοσμένη στις συνήθειες των γειτόνων.
Σχόλια
- Γιατί έχει σημασία αν η σαλάτα δημιουργήθηκε τα αρχαία χρόνια, το 1821 ή την δεκαετία του 60;
- Δύσκολο να πιστέψω πως ο λόγος που όλα τα νοικοκυριά της Ελλάδα υιοθέτησαν και γευματίζουν σε αυτό το βαθμό τη σαλάτα (στην οποία έδωσαν το όνομα "χωριάτικη"!) είναι η επιθυμία τους να μη φανούν ανατολίτες. Το επιχείρημα είναι εξαιρετικά εσφαλμένο αφού οι χώρες της μέσης Ανατολής διαθέτουν κουζίνες πολύ γνωστές για τις σαλάτες τους (fattoush, tabbouleh κοκ)!
-“In Greece we never add vinegar. Why do people add vinegar? Tomato is quite sour,”
Θυμάμαι και τις δύο τις γιαγιάδες μου (η μία της πρώτης δεκαετίας του 20ου αιώνα και η άλλη της τρίτης) να προσθέτουν ξύδι στη σαλάτα. Η μία μάλιστα (η γηραιότερη) το αραίωνε με νερό πριν το προσθέσει.
Ψηφίζω γιατί έχει την πλάκα του το άρθρο, αλλά:
1) Η εξήγηση για την ονομασία χωριάτικη δεν βγάζει νόημα. Πολύ πιο πιθανό είναι το ότι ονομάστηκε έτσι επειδή απλώς έμοιαζε(δανειζόταν την κεντρική ιδέα) από το φαΐ των εργατών στα χωράφια.
2) Το ελαιόλαδο δεν είναι παραδοσιακό υλικό σε όλη την χώρα. Η ταύτιση του με μια σαλάτα θα έπρεπε να βαράει περισσότερα καμπανάκια από την ντομάτα.
3) Το ξίδι είναι κοινό υλικό στην ελληνική κουζίνα. Όπως γενικά είναι οι ξινές σάλτσες-κυρίως με λεμόνι, όχι με ξίδι όμως. Ξίδι παραδοσιακά βάζουμε στις χειμερινές σαλάτες με μαρούλι και στις καλοκαιρινές με σκέτο αγγούρι.
Βασικά χωριάτικη στο δικό μου το μυαλό δεν είναι μια σαλάτα αλλά τύπος αυτής: καλοκαιρινά λαχανικά, μυρωδικά, κάποιο άσπρο τυρί και ψωμί. Γι'αυτό κι ο καθένας έχει την δική του εκδοχή της χωριάτικης.
Δεν είμαι και σεφ όμως.
"Το ελαιόλαδο δεν είναι παραδοσιακό υλικό σε όλη την χώρα"
Ναι αλλά η χωριάτικη θα μπορούσε να αποτελεί δημιουργία ανθρώπων περιοχής στην οποία το ελαιόλαδο είναι παραδοσιακό υλικό σε αφθονία.
Και για εμένα η χωριάτικη είναι η θερινή Ελληνική σαλάτα. Αποτελεί σύνθεση υλικών που οι κάτοικοι των χωριών διαθέτουν στο κήπο τους/νοικοκυριό τους το καλοκαίρι (παρεμπιπτόντως μια εκδοχή της που γνωρίζω και έχω φάει πολλές φορές στη παιδική μου ηλικία περιέχει και κομματάκια βραστού αυγού και ξίδι* - *ΩΧ μόλις τη βρήκα και στο ΝΕΤ! http://faghta-giagias.blogspot.com/2012/04/blog-post.html). Το μαρούλι δεν μπορεί να έχει θέση σε τέτοια σαλάτα.
"Δεν είμαι και σεφ όμως."
Οι σεφ δεν είναι ειδικοί στην έρευνα και από ότι μπορεί να δεις στο link του ακίνδυνου κάνουν λάθη (π.χ. γενικεύουν την προσωπική τους εμπειρία η οποία είναι χρήσιμη μόνο ως μέσο διάψευσης γενικευμένων ισχυρισμών).
Το δεν είμαι και σεφ όμως έχει λινκ στο ΒΗΜΑ Gourmet με συνταγή που περιλαμβάνει ξίδι. Πέρα από αυτό, δεν βλέπω τον λόγο να γίνει σοβαρή έρευνα για την χωριάτικη.
Η γαστρονομική μου απορία είναι άλλη: Αν η ντομάτα εισήχθη στις αρχές του 19ου αιώνα και πιάσαμε αρχές 20ου για να καθιερωθεί στην Ελλάδα, τι είδους σάλτσες είχαμε πιο πριν;
Στην Μεσόγειο ήταν συνηθισμένος ο γάρος, αλλά έχω την εντύπωση ότι η παραγωγή του εξασθένισε με την εισαγωγή της ντομάτας. Τι σάλτσες είχαμε στις αρχές του 19ου αιώνα στην Ελλάδα;
Σοβαρός λόγος να ερευνήσουμε πότε μπήκε η φέτα στην αγγουροντομάτα (τη χωριάτικη χωρίς φέτα δηλαδή) σαφώς και δεν υπάρχει. Για αυτό πραγματικά δεν βλέπω τι έχουν να προσφέρουν τα συγκεκριμένα άρθρα με τις ανακρίβειες τους και τον εσφαλμένο τρόπο προσέγγισης τους.
Ωραία πάντως η απορία σου. Χωρίς τις ντομάτες πως μαγείρευαν άραγε οι μεσογειακοί λαοί;
1960, η Σοράγια στην Αθήνα: τρώει μοσχαράκι στάμνας, πίνει ρετσίνα και δοκιμάζει χωριάτικη σαλάτα με μπόλικο κρεμμύδι.
Πρόλαβα παπούδες και γιαγιάδες να τρώνε ντομάτα, τυρί, ελιές, ή κρεμμύδι με ψωμί στο χωράφι -το λεγόμενο προσφάι. Η σαλάτα της γιαγιάς ήταν η "αγγουροντομάτα" των εστιατορίων συν ό,τι διαθέσιμο υπήρχε, αλλά η φέτα ήταν πάντα σε δικό της πιατάκι. Ξύδι δεν έβαζε, το ρόλο του τον έπαιζε η πολύ αλμυρή φέτα που παρασκεύαζε η ίδια. Ξύδι έχει η παραλλαγή της χωριάτικης που θεωρούν σαν εθνική σαλάτα οι μακεδόνες (σκοπιανοί) πιθανόν επειδή το άσπρο τυρί τους είναι πιο ήπιο.
Εθνικη τους σαλατα θεωρουν τη χωριατικη και οι Βουλγαροι. Εχει τα χρωματα της σημαιας τους μου εχουν πει. Αντι για φετα, ενα δικο τους ασπρο τυρι. Οσο για το κοπιραιτ της ονομασιας "χωριατικη",
φανταζομαι οτι ανηκει σε καποιον ταβερνιαρη.
"Though the salad's name comes from the region called Shopluk, in fact, it was invented in the 1960s as part of a tourist promotion.[7] It is a product of early socialism in Bulgaria, the only survivor of five or six recipes. At the time, leading chefs from Balkanturist invented Dobrujan, Macedonian, Thracian and several other salads with similar names, which were associated with different ethnographical regions. It turns out that only the Shopska salad survived.[8] It was approved as a national culinary symbol during the 1970s and 1980s.[9]
https://en.wikipedia.org/wiki/Shopska_salad "
Οπτικά η Шопска салата δεν νομίζω πως θυμίζει τις δικές μας σαλάτες στις οποίες είναι δυνατό να κάνεις και παπάρες. Φαίνεται (δες wiki ) πως η Шопска είναι μια χωριάτικη/αγγουροντομάτα προσαρμοσμένη στις συνήθειες των γειτόνων.
Οι σκοπιανοί έχουν την shopska αλλά και μια "αιγαιακή" που μοιάζει περισσότερο με τη δική μας.
Παλιά το ψιλοκομμένο λάχανο/καρότο/πιπεριά κλπ. λεγόταν στην Ελλάδα μακεδονική σαλάτα, αλλά νομίζω έχει εκλείψει αυτή η ονομασία.
Ετσι οπως τη θυμαμαι (τη βουλγαρικη), χωριατικη θα την
ελεγα. Με κερασαν επισης ενα νερουλο τζατζικι = κρυα σουπα για πρωτο πιατο.
Η σούπα λέγεται Tarator
https://en.wikipedia.org/wiki/Tarator
H Shopska που έχω δοκιμάσει είχε ψιλοκομμένα υλικά και σχεδόν καθόλου λάδι (όπως αυτές των φωτογραφιών που μπορείς να βρεις στο νετ).
Παρεμπιπτόντως η μακεδονική των Γάλλων μοιάζει πολύ με τη δική μας Ρώσσικη σαλάτα